Vücudumuzun normal fonksiyonlarını yerine getirebilmesi için vitamin ve mineral desteği önemlidir. Çok küçük miktarları bile çok etkilidir. Vücuttaki biyolojik işlevlerin gerçekleşmesini sağlayan birçok enzim sistemi için gerekli faktörlerdir.





Vitaminler doğal olarak besinler içerisinde bulunan, büyük çoğunluğu ekzojen (dışarıdan) olarak alınan büyüme, çoğalma ve hayatın devamı için gerekli vücut işlevlerinin düzenleyicisi olan organik moleküllerdir. Birkaç istisna dışında vücut kendi vitaminini üretemez.





Sağlığın korunması için vitamin ve minerallere ihtiyaç duyarız. Besinler içerisinde bulunan vitamin ve minerallerin yaşamsal önemi büyüktür. Bütün vitaminler besinlerden sağlanabildikleri halde tümünü içeren besin yoktur. İnsanlarda vitaminlerin bazıları ince bağırsakta sentezlenebilmektedir, ancak bu yeterli değildir.





Vitaminler suda çözünen ve yağda çözülen vitaminler olarak ikiye ayrılır. Suda çözünen vitaminler B komplex vitaminleri ve C vitaminidir. Yağda eriyen vitaminler A, D, E ve K vitaminleridir. Vitamin eksiklikleri sonucu görülebilecek patolojik durumların önlenmesi için alınması gerekli günlük vitamin miktarına RDA (Recommended Daily Allowance) veya DRI (Dietary Reference Intake) denir.





Aksi klinisyenlerce belirtilmediği taktirde vitaminlerin ve minerallerin dengeli ve yeterli bir şekilde alınmasına dikkat edilmelidir. Bazı vitaminlerin fazla alınmasında vücuda zararlı etkileri olabilmektedir. Vitamin takviyesi mutlaka bir klinisyen gözetiminde olmalıdır.





Vitaminler hayati önem taşıyan moleküllerdir. Eksiklikleri durumunda yerine konmaları gerekmektedir. Vücudun vitamin takviyesi doğal yolla yani yediğimiz besinlerle yada sentetik yolla yani konsantre vitamin ilaçlarıyla olur. Vücutta moleküler seviyede doğal ve sentetik olarak alınan vitaminler eşit olarak etkilidir. Ancak vitaminlerin doğal yollardan alınması daha doğru yoldur.





Vitamin ve mineral desteğine ne zaman ihtiyaç duyulur?




-Hastalık durumunda vitamin ve minerallerin emilimi azalır. Böbrek hastalıkları yadabağırsak hastalıklarında olduğu gibi atılımları artarak vitamin ve minerallere ihtiyaç artabilir.





-Süt çocukluğu döneminde düzenli D vitamini ve demir takviyesi kemik gelişimini koruyarak vücudun direncinin artmasını sağlayarak hastalık sayısını azaltabilir.





-Antioksidan ilaveli vitamin takviyeleri de oluşabilecek kronik hastalıkların azalmasına olumlu katkıda bulunabilir.







-Özellikle sinir sisteminin düzenli çalışmasında B komplex vitaminlerinin olumlu etkileri vardır.







-Yağda eriyen vitaminlerin düzenli kullanılması (A, D, E, K) kolesterolündüşürülmesinde ve kan yapımında yardımcıdır.







-Hasta olmadığınız ancak sürekli yorgun halsiz ve iştahsız hissettiğiniz zamanlar vardır. Kronik yorgunluk adı verilen bu şikayetlerin en önemli nedenlerinden biri de vitamin ve mineral eksiklikleridir.







-Ayrıca fiziksel ve zihinsel bakımdan yorgun ve yoğun bir dönemde (iş temposu; seyahat, taşınma, sınav dönemi vs) vücut fazladan desteğe ihtiyaç duyabilir.







-Özellikle B grubu ve A, C, E vitaminleri ile kalsiyum magnezyum, çinko, demir gibi mineraller enerji metabolizmasının daha iyi çalışmasını sağlamaktadır.







-Çocukluk ve gelişme döneminde hızlı büyüme için vitamin ve mineral takviyesi gerektiği gibi ileri yaşlarda da vitamin ve mineral desteği kronik hastalık gelişimi olasılığının ve yaşlanmaların vücutta yarattığı olumsuz etkilerin azaltılması için gereklidir.







-Kalp hastalıkları, yüksek tansiyon ve şeker gibi uzun süre tedavi gerektiren hastalıklara kronik hastalıklar denir. Bu hastalıklar pek çok sistemde değişiklikler meydana getirerek vitamin ve mineral gereksinimi artırabilir.







-Özellikle yağda eriyen vitaminler yüksek kolesterol ve onun zararlı etkilerini azaltmada etkilidirler.







-Enfeksiyon hastalıkları sırasında vücudun direnci düşer ve vitamin ve mineral gereksinimi artar.







-Ateş durumunda vitamin ve mineral ihtiyacı artar. Özellikle ateşin sık görüldüğü çocukluk dönemi hastalıklarından ishallerde çinko gibi mineraller ve vitamin desteği faydalı olabilmektedir.







-Bazı vitamin ve minerallerin eksik olması, vücuttaenfeksiyon ile savaşan bağışıklık sistemi hücrelerinin aktivitelerini azaltır.







-Sağlıklı bir vücudun normal işleyişini sürdürebilmesi için günlük olarak belirli bir düzeyde vitamin ve mineral ihtiyaç duyar.







Sonuç olarak;







- Bağışıklık sisteminin düzgün ve devamlı çalışması için







- Enfeksiyon durumunda özellikle çocukluk çağındahastalıkların olumsuz etkilerinin azaltılması için







- Kronik yorgunluğu ortadan kaldırmak için







- Çocukluk döneminde gelişimin düzgün sağlanması için







- Kronik hastalıklarda, hastalığının olumsuz etkilerini azaltmak için







- İleri yaşlarda yaşlılığın olumsuz etkilerini azaltabilmek için




düzenli vitamin ve mineral desteği gerekmektedir.

Önceki DOKTOR KÖŞESİ Yazıları