Akut tonsillofarenjit, tonsil ve farenksin eritem (kızarıklık), eksüdasyon (hafif ödem ve sulanma) veya membran (kabukumsu yapı oluşması) ile karakterize akut enfeksiyonudur. Birinin tanısı diğerlerini de içerir, ancak tonsillit, tonsillofarenjit, farenjit ve nazofarenjit tanımlarının tümünü içerir.

Erişkin ve çocuk polikliniklerine en sık başvuru nedenlerinden biridir. Komplikasyon gelişmezse hayatı tehdit etmez. Ancak, yaygın ve sık görülmesi, iş gücünde kayba yol açması ve akılcı olmayan antibiyotik kullanımına neden olmasından ötürü önemli bir sağlık sorunudur.

Farenjit, farenks (bademcik ve gırtlakta arasındaki boğaz kısmı) iltihabıdır. Larenjit ses tellerinin iltihabidir. Tonsilit ise halk arasında bedemcik denilen boğaz girişinde bulnan lenf bezinin ilthabidir. Çoğu boğaz ağrısı, viral kaynaklanır. Çok az kısmı bakteriel kaynaklıdır. Farenjit veya yukarıda sıraladığımız hastalıklar ayrıca, akciğer veya bağırsak gibi diğer organları içeren bir enfeksiyonun bir parçası olarak da ortaya çıkabilir.

Viral bir farenjit ise, belirtileri; Viral ise, yutma ve yutkunmada zorluk, hafif ateş, Eklem / kas ağrıları, Boğaz ağrısı, Boyun bölgesinde lenf düğümlerinde şişmedir. Larenjit var ise, ilave olarak ses kısıklığı vardır.

Genellikle boğazın fizik muayenesi ile Nazofarenjit, farenjit veya ÜSYE tanısı konur. Boğaz kültürü alınırsa, laboratuvar testleri ile (örneğin A grubu streptokok veya strep gibi) boğaz ağrısının, bakteri nedenli olmadığı görülecektir. Tedavi süresi uzamış veya daha ağır bir tablo ile hastalık seyrediyorsa, hekime baş vurulması gerekir. Elbette, yaşlı ve ağır rahatsızlıkları olanlarda hastalık kaynağının viral kaynaklı olduğu boğaz kültürü ile teyid edilmelidir.

Tedavi

Viral tonsilit veya farenjit için spesifik bir tedavi yoktur. Hafif farenjitli, tonsilit olmayan burnu tıkalı hastalarda bakterail enfeksiyonu ikinci planda düşünülerek semptomların (solunan havada nem oranını ayarlamak, nazal konjestiyonu gidermek, burun tıkanıklığı gidermek, halsizliği ve ateşi azaltmak gibi semptomlara yönelik) tedavisi yapılır. Amaç hastalık süresini kısaltmaktır. Hasta rahatlatılmalıdır. Ilık tuzlu su ile günde birkaç defa bir gargara yapmak bile hastayı rahatlatacaktır. Ateşi de kontrol edilmelidir, Asetaminofen gibi anti-inflamatuar ilaçlar ya da bu ilacı içeren ürünler kullanılabilinir. Aşırıya kaçmadan, anti-inflamatuar pastil veya spreyler boğaz ağrısı yönünden rahatlatıcıdır, ancak aşırı kullanım hastalığı daha kötü hale getirebilir.

Viral bir enfeksiyon için bir boğaz olduğu için, antibiyotik kullanmalarının bir yararı yoktur. Antibiyotikler iyileşmeye yardımcı olmayacaktır. Üstelik, viral enfeksiyonları tedavi etmek için antibiyotik kullanımı, bakterilerin antibiyotiklere karşı direnç kazanmasına yardımcı olur.

İyileşme Süreci

Viral kaynaklı bu enfeksiyonlar, genellikle mevsim geçişlerinde salgın şeklinde gözlenir ve belirtileri 10 gün içinde geriler. Eğer hastalık beklenilenden (10 gün) daha fazla sürdü ise, kendi kendinize tedaviyi bırakıp bir hekime başvurmalısınınız. Bunun yanında eğer boğaz ağrısı, aşırı rahatsızlık veya yutma veya nefes almada zorlanma varsa, tıbbi yardıma gerek var demektir, hekime başvurmalısınız.

Mümkünse antibiyotik kullanmadan semptomatik tedavi ile hastalığı geçirmeye çalışın, iyi dinlenin, bol sıvı tüketin, burun tıkanıklığınızı giderin…